Rạng rỡ đất Ngã Năm (Lượt xem: 2567)

        Địa danh Ngã Năm có từ đầu thế kỷ 20. Để thúc đẩy khai thác thuộc địa, thực dân Pháp cho đào các con kênh xáng nối Phụng Hiệp – Cà Mau, Phú Lộc – Long Mỹ. Các con kênh này giao nhau tại một nơi được gọi là Ngã Năm và trở thành đầu mối giao thương cho cả vùng. Chợ nổi Ngã Năm luôn  nhộn nhịp, sản vật từ Cà Mau chở lên vựa ở đây rồi chuyển đi các tỉnh, thành phố. Hàng hóa từ Sài Gòn cũng gom về đây rồi bung ra các nơi lân cận.

 

     Chuẩn bị khởi nghĩa Nam bộ

   Ngã Năm luôn tự hào là một trong những nơi thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của tỉnh Sóc Trăng, vào tháng 3/1930, tại ấp Mỹ Đông, xã Mỹ Quới. Từ đó mà nhiều vùng nông thôn Ngã Năm trở thành căn cứ cách mạng trong 2 cuộc kháng chiến. Sau cách mạng tháng Tám, người dân Ngã Năm một lòng theo cách mạng. Quân dân du kích các xã phối hợp với cộng hòa vệ binh đánh nhiều trận, cùng nhau đắp cản ngăn bước tiến của giặc ở đường Mướp, Trà Ban, Chệt Cẩm. Cô lập đường bộ, buộc địch phải rút bỏ nhiều đồn bót. Năm 1950, 1951, phân khu miền Tây mở chiến dịch Sóc Trăng 1 và Sóc Trăng 2 trên địa bàn 3 tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cần Thơ mà Sóc Trăng là trọng điểm. Công tác đảm bảo hậu cần cho trên 3.000 quân tác chiến trên địa bàn được giao cho các xã Mỹ Quới, Vĩnh Quới và Ngã Năm .

 

  Hậu phương vững chắc

        Trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Ngã Năm trở thành điểm giao tranh quyết liệt. Bom đạn, những hy sinh mất mát càng làm cho vùng đất giàu truyền thống cách mạng này kiên cường hơn. Năm 1955, địch cho xây dựng Chi khu Ngã Năm. Năm 1958, chúng tập trung bố trí thiết lập Ngã Năm thành căn cứ quân sự để khống chế toàn vùng. Chi khu Ngã Năm nổi tiếng gian ác thứ nhì ở miền Tây chỉ sau chi khu Bình Hưng ở Cà Mau. Từ năm 1955 đến 1960, chúng đã thủ tiêu 17 cán bộ cách mạng, giết 70 cán bộ cùng hàng ngàn nhân dân bị sát hại. Từ đó Ngã Năm trở thành điểm nóng trong phong trào đấu tranh trực diện với kẻ thù .Tháng 2/1958, một tổ công tác của Bộ đội Đinh Tiên Hoàng đột nhập thị trấn Ngã Năm giữa ban ngày nổ súng tiêu diệt tên Mười Hưng – Cảnh sát trưởng, đã gây tiếng vang lớn trong toàn tỉnh. Tiếp thêm sức mạnh cho phong trào đấu tranh cách  mạng của nhân dân và du kích trong khu vực Ngã Năm .

 

     Hừng hực khí thế của phong trào đồng khởi, ngày 3/6/1962, ba mũi giáp công gồm du kích các xã Mỹ Quới,Vĩnh Quới ,Tân Long, Ngã Năm sát cánh cùng quân chủ lực Quân khu 9 tấn công Chi khu Ngã Năm. Ta tiêu diệt một Tiểu đoàn Bảo an, một Trung đội Trinh sát, một Đại đội Dân vệ và thu nhiều chiến lợi phẩm. Trận đánh Chi khu Ngã Năm đã gây tiếng vang khắp chiến trường Nam bộ, được nhiều Hãng thông tấn Quốc tế, trong đó có Đài BBC đưa tin và bình luận.

    Du kích các xã trong huyện, mà đặc biệt là du kích thị trấn Ngã Năm không ngừng lớn mạnh. Từ đội du kích chỉ có 7 người, phải đi mượn vũ khí của đơn vị bạn để chiến đấu. Đến cuối năm 1966, du kích Ngã Năm đã có 2 Tiểu đội, đánh địch thu vũ khí để trang bị và là đơn vị đầu tiên trong huyện Thạnh Trị đánh đội tiền tiêu của Chi khu Ngã Năm thu được súng trung liên.                

      Trước khí thế tấn công địch của quân dân du kích Ngã Năm, Quân khu 9 quyết định đánh Chi khu Ngã Năm lần 2. Đêm 23/11/1967, du kích Ngã Năm,Vĩnh Quới, địa phương quân huyện Thạnh Trị - Sóc Trăng, huyện Hồng Dân – Bạc Liêu cùng Bộ đội chủ lực của Quân khu 9 nổ súng tấn công. Trận này ta và địch giằng co quyết liệt, địch bị tê liệt, sau đó máy bay chiến đấu đến oanh tạc. Lực lượng ta đánh tới sáng rồi rút lui. Kết quả ta đánh thiệt hại nặng Chi khu Ngã Năm, tiêu diệt đồn Vĩnh Tân.

      Trong cuộc bao vây đánh lấn, bứt rút Chi khu Ngã Năm chiến dịch tổng công kích, tổng khởi nghĩa Mậu Thân 1968 lực lượng của ta gồm: Địa phương quân huyện, du kích các xã, du kích thị trấn Ngã Năm và có sự hỗ trợ của Đội phòng thủ B68, Đại đội 602 … Ban Chỉ huy quyết định bao vây làm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 từ 31/1 đến 4/5/1968, chủ yếu là bao vây cắt đường chi viện. Giai đoạn 2 từ 4/5 đến 21/5/1968, tập trung đánh mạnh và xiết vòng vây. Giai đoạn 3 từ 21/5 đến 4/6/1968, khép chặt vòng vây và bứt rút Chi khu.

       Ban Chỉ huy bao vây đánh lấn bứt rút Chi khu Ngã Năm đã có sáng kiến là xây pháo đài quan sát và đặt hỏa lực khống chế địch trong Chi khu. Pháo đài ở khu chợ Gạo gây cho địch nhiều khó khăn, tạo điều kiện cho lực lượng ta xiết chặt vòng vây.  Phát huy hiệu quả của 3 mũi giáp công, 13 giờ ngày 4/6/1968 toàn bộ quân địch rút chạy khỏi Chi khu Ngã Năm, ta giải phóng Ngã Năm lần 2 .

      Sau Mậu Thân 1968, địch đẩy mạnh thi hành chiến lược Việt Nam hóa chiến tranh, thực hiện kế hoạch bình định cấp tốc. Tại khu vực Ngã Năm chúng đóng đồn dày đặc, Chi khu Ngã Năm thành cứ điểm bình định nông thôn. Trước tình hình đó, Huyện ủy Thạnh Trị chỉ đạo lực lượng vũ trang huyện, du kích các xã bám vào dân mà hoạt động. Thiếu vũ khí đạn dược  thì công trường huyện thu gom thuốc nổ, bom đạn lép để làm thủ pháo, lựu đạn gài và đặc biệt là loại mìn bay nổi tiếng. Du kích Ngã Năm cùng du kích các xã trong khu vực kiên cường đánh giặc, không ngừng lớn mạnh, liên tục bức rút đồn bót, mở rộng vùng giải phóng, vùng lên tự lực giải phóng thị trấn Ngã Năm trong mùa xuân đại thắng 30/4/1975 lịch sử.

         Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước Ngã Năm có 3 đơn vị được tuyên dương Anh hùng, đó là xã Mỹ Quới, xã Vĩnh Quới và du kích thị trấn Ngã Năm. Có 7 cá nhân được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang, trong đó má Tám Huỳnh Thị Tân vừa là Anh hùng LLVT vừa là mẹ VNAH. Có được hòa bình hôm nay, 1.765 anh hùng liệt sĩ của miền quê Ngã Năm đã ngã xuống, gần 720 thương binh và biết bao người dân đã hy sinh cho sự nghiệp cách mạng. Nghĩa tình của người dân Ngã Năm lo cho cán bộ chiến sĩ, sẵn sàng hy sinh cho ngày toàn thắng mãi là viên ngọc sáng làm rạng rỡ quê hương Ngã Năm Anh hùng.

       Sau giải phóng, thị trấn Ngã Năm cũng như các xã khác trong huyện Thạnh Trị, đời sống người dân rất khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo chiếm gần 50%. Giao thông đi lại chủ yếu bằng đường thủy, sản xuất nông nghiệp chỉ làm lúa 1 vụ năng suất thấp. Y tế, giáo dục còn lắm khó khăn. Nhưng với truyền thống đoàn kết, chung sức chung lòng, Đảng bộ và nhân dân Ngã Năm từng bước vượt qua khó khăn đưa miền quê này đi lên. Dấu ấn đáng nhớ là tháng 10/2003, Chính phủ ra Nghị định thành lập huyện Ngã Năm. Ngày 1/1/2004 huyện chính thức đi vào hoạt động, từ đó Ngã Năm có điều kiện phát triển nhanh về kinh tế, văn hóa, xã hội.

         Ngã Năm giờ là đô thị trẻ, đang đánh thức tiềm năng để vươn lên. 13 năm thành lập huyện và nâng tầm lên thị xã, Ngã Năm đã đổi thay nhiều và tự hào về chặng đường mà Đảng bộ và nhân dân đã nỗ lực xây dựng quê hương. Đồng chí Võ Chí Công, Bí thư Thị ủy Ngã Năm, phát biểu: “Với sự quyết tâm của Đảng bộ và nhân dân thị xã, chỉ sau 13 năm thành lập, Ngã Năm có sự phát triển khá toàn diện, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng đồng bộ, nhất là hạ tầng đô thị và nông thôn có nhiều chuyển biến tích cực, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên”.

      Thị xã Ngã Năm ngày nay có bước phát triển khá toàn diện, tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm 12%, lúa đặc sản chiếm hơn 90% diện tích gieo trồng. Nhiều mô hình đa canh được áp dụng để đưa giá trị sản xuất nông nghiệp trên 1ha đạt 110 triệu đồng, tăng hơn 4 lần khi mới thành lập huyện năm 2004. Giao thông, y tế, giáo dục phát triển vượt bậc, có 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới là Mỹ Quới và Tân Long.

       Ngã Năm mãnh đất nghĩa tình, luôn tự hào là vùng căn cứ cách mạng, những năm qua, Đảng bộ và nhân dân nơi đây luôn làm tốt đạo lý uống  nước nhớ nguồn, chăm lo cho gia đình chính sách bằng những việc làm thiết thực như hỗ trợ vốn, hướng dẫn cách làm ăn, lo cho con em đi học … Xây mới và sửa chữa 810 căn nhà tình nghĩa với số tiền trên 31 tỉ đồng. Những vùng quê xưa là căn cứ kháng chiến nay đang phát triển nhanh. Xã Vĩnh Quới, Mỹ Quới trở nên sung túc, diện mạo làng quê thay đổi nhiều .

 Lễ khánh thành Nhà Lưu niệm bà Ngô Thị Huệ

    Ngã Năm luôn tự hào về truyền thống anh hùng, tự hào về những người con đã làm rạng rỡ quê hương, trong đó có bà Ngô Thị Huệ, nguyên Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Trung ương Đảng, Phu nhân cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh . Niềm vui lớn đến với người dân Ngã Năm là vào tháng 11/2016, tại xã Mỹ Quới, nhiều lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã về dự khánh thành Nhà Lưu niệm bà Ngô Thị Huệ, trong đó có Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.

     Ngã Năm vươn mình đi tới hội tụ cả thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Tại Đại hội Đảng lần thứ 11, nhiệm kỳ 2015-2020, Đảng bộ thị xã Ngã Năm đã vạch ra chặng đường đi tới, đầu tiên là tái cơ cấu ngành nông nghiệp, đa dạng hóa vật nuôi, cây trồng, tăng cường đầu tư cơ giới hóa nông nghiệp, tập trung tìm đầu ra cho nông sản bằng cách liên kết với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Kế tiếp là tập trung nguồn lực xây dựng hạ tầng nông thôn, cụm công nghiệp, phát triển các chợ và cụm thương mại. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính và đào tạo nguồn nhân lực nhằm đáp ứng xu hướng phát triển. Lãnh đạo tỉnh Sóc Trăng luôn tạo mọi điều kiện để thị xã phát triển tương xứng với tiềm năng. Đồng chí Huỳnh Văn Sum, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Sóc Trăng, nhấn mạnh: “Địa phương cần tranh thủ mọi nguồn lực đầu tư có trọng tâm, trọng điểm kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế, xã hội; phát huy hiệu quả các nguồn vốn đầu tư xây dựng nông thôn mới, để đến cuối nhiệm kỳ có 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới; làm tốt công tác chỉnh trang đô thị, hoàn thiện mạng lưới giao thông nội thị, cảnh quang môi trường, điện chiếu sáng, nước thải sinh hoạt…từng bước nâng cấp,phấn đấu đạt đô thị loại 3. Tập trung các giải pháp nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa, thể thao, đáp ứng ngày cáng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tinh thần của nhân dân, nâng cao chất lượng giáo dục & đào tạo; thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội và đền ơn đáp nghĩa”.

Ngã năm hôm nay

        Thị xã Ngã Năm kiên cường trong đánh giặc giữ nước, ngày nay vươn lên với tiềm năng đang được đánh thức, để quê hương Ngã Năm anh hùng ngày càng giàu đẹp, xứng đáng là của ngõ phía Tây của tỉnh Sóc Trăng./.

Đài PTTH Sóc Trăng