Giấc ngủ và sức khỏe con người (Lượt xem: 288)

Mỗi ngày, phòng khám Khoa Tâm thần của Bệnh viện chuyên khoa 27 tháng 2 tiếp nhận trên dưới 200 lượt bệnh nhân đến khám với các biểu hiện của rối loạn giấc ngủ. Số lượng điều trị nội trú về mất ngủ cũng khoảng 70 - 80 bệnh nhân. Điều này phần nào cho thấy tình trạng mất ngủ, rối loạn giấc ngủ đang rất phổ biến hiện nay. Là bệnh nhân đang điều trị tại bệnh viện, ông Trần Văn Chanh ở xã Mỹ Tú, huyện Mỹ Tú, nói: Lâu lâu có 1 lần là mình thức giấc rồi ngủ lại không được. Có khi ngủ đến 1 - 2 giờ sáng thức giấc rồi thức luôn không ngủ lại được nữa. Bữa nào ngủ thẳng giấc thì khỏe lắm, còn bữa nào thức giấc như vậy là sáng ra không khỏe.

Hiện nay, tình trạng rối loạn giấc ngủ không chỉ gặp phải ở người lớn tuổi mà ở người trẻ cũng gặp phải tình trạng này. Tuy nhiên, những rối loạn giấc ngủ thường dễ bị bỏ qua. Chỉ đến khi xảy ra những vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe thì người bệnh mới đi thăm khám. Rối loạn giấc ngủ có thể là chỉ dấu của các vấn đề bệnh lý tâm thần.

Theo Trưởng Khoa Tâm thần, Bệnh viện chuyên khoa 27 tháng 2, tỉnh Sóc Trăng (ảnh trên) - bác sĩ CKI Thạch Siêl phân tích, mất ngủ thật sự chỉ là một triệu chứng. Toàn bộ các bệnh lý về tâm thần đa số đều có triệu chứng mất ngủ lồng ghép trong đó. Mất ngủ đơn thuần chiếm tỷ lệ rất thấp. Còn lại mất ngủ đều là do triệu chứng của bệnh lý tâm thần. Ví dụ tâm thần phân liệt, rối loạn kiểu phân liệt, rối loạn cảm xúc, trầm cảm, hung cảm cũng mất ngủ. Hiện nay, các vấn đề xã hội như tình trạng việc làm cũng gây ra những căng thẳng gây mất ngủ. Mất ngủ do việc làm, do cuộc sống thì khi tình trạng ổn định, giấc ngủ sẽ trở lại bình thường, còn mất ngủ do bệnh lý tâm thần bắt buộc phải điều trị.  

Theo các chuyên gia về giấc ngủ, tỷ lệ phục hồi của một con người là khoảng 16 giờ. Sau 16 giờ tỉnh táo, bộ não bắt đầu trở nên yếu đi. Con người cần giấc ngủ 8 giờ để duy trì hiệu suất nhận thức, củng cố lại hệ miễn dịch, giúp chống lại các bệnh ác tính, ngăn ngừa nhiễm trùng và tránh mọi kiểu bệnh tật. Ngủ đủ giấc liên quan mật thiết đến hệ tim mạch. Việc ưu tiên cho giấc ngủ trong suốt cuộc đời cũng là một yếu tố quan trọng giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Giấc ngủ chính là hoạt động đơn lẻ có hiệu quả nhất mà chúng ta có thể thực hiện để lấy lại sức khỏe cho cơ thể và trí não mỗi ngày. 

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa rằng ngủ càng nhiều càng tốt. Có những nghiên cứu chỉ ra rằng, nguy cơ tử vong sẽ tăng lên nếu lượng giấc ngủ trung bình vượt qua 9 tiếng. Cần có sự cân bằng giữa sự tỉnh táo và giấc ngủ. Ở một người trưởng thành bình thường, sự cân bằng này là khoảng 16 tiếng thức và 8 tiếng ngủ. Bác sĩ Thạch Siêl thông tin thêm không phải ngủ thiếu giấc gọi là mất ngủ. Quan trọng là chất lượng của giấc ngủ. Khi ngủ mà sáng thức dậy thấy người mình thoải mái, đó là một giấc ngủ tốt. Còn nếu nằm cả đêm mà sáng thức dậy thấy mệt mỏi, căng thẳng, đau đầu thì tức là chất lượng giấc ngủ chưa tốt. Rối loạn giấc ngủ không chỉ riêng mất ngủ. Ngủ ít cũng là rối loạn giấc ngủ mà ngủ nhiều cũng là rối loạn giấc ngủ.

Có những trường hợp bệnh nhân đến khám với các biểu hiện rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng, cần phải nhập viện điều trị nội trú. Thời gian điều trị đối với mất ngủ kéo dài hơn so với các bệnh lý khác, trung bình là khoảng 6 tháng điều trị, trong đó, điều trị nội trú trung bình khoảng 2 tuần, bởi cần có thời gian để thuốc phát huy tác dụng, giúp điều chỉnh giấc ngủ của bệnh nhân.

Đang điều trị bệnh mất ngủ tại Khoa Tâm thần, Bệnh viện chuyên khoa 27 tháng 2, ông Thái Quêl ở xã Hòa Đông, thị xã Vĩnh Châu, chia sẻ: Lúc trước là đầu hôm tôi mới ngủ, ngủ được 1 - 2 tiếng đồng hồ rồi thức luôn tới sáng. Sáng dậy thấy nhức đầu, chóng mặt.

Cũng là bệnh nhân đang điều trị tại Khoa Tâm thần, bà Trần Thị Hà ở ấp Cần Giờ, xã Tham Đôn, huyện Mỹ Xuyên, nói: Ban đầu tôi mất ăn mất ngủ, đau đầu nên mới vô bệnh viện khám. Nhờ bác sĩ ở đây điều trị tận tình nên giờ đây, tôi ngủ sâu, ngủ tới sáng luôn, ăn uống được, thấy khỏe rồi.

Mỗi ngày, phòng khám Khoa Tâm thần của Bệnh viện chuyên khoa 27/2 tiếp nhận khoảng 200 lượt bệnh nhân đến khám với các biểu hiện do giấc ngủ. 

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người. Vậy làm thế nào đảm bảo được chất lượng giấc ngủ? Lời khuyên từ các bác sĩ là cần thiết lập lịch trình ngủ và thức dậy cùng một thời điểm mỗi ngày, tập thể dục thường xuyên, nhưng không nên tập vào tối muộn, tránh cà phê, thuốc lá, đồ uống có cồn và chất kích thích, tránh ăn quá no vào buổi tối, đảm bảo các điều kiện cho phòng ngủ như nhiệt độ mát mẻ, phòng tối và hạn chế các thiết bị điện tử...

Hiện nay, chúng ta cần chú ý đến stress, đến căng thẳng. Bởi hiện tại nền kinh tế phát triển, ai cũng muốn giàu hơn, từ chỗ đó lúc nào cũng căng thẳng, như vậy mình cần biết thế nào là đủ, mình biết đủ rồi thì giảm đi căng thẳng, từ đó giấc ngủ của mình thoải mái hơn, bác sĩ Thạch Siêl, khuyến cáo.

Giấc ngủ là điều không thể thương lượng được. Con người không bao giờ có thể ngủ lại giấc ngủ mà chúng ta đã đánh mất trước đó. Điều có thể làm ngay từ bây giờ là mỗi người cần nhận biết tầm quan trọng của giấc ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ./.

Mỹ Phương, Lâm Huy